Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp lưu giữ sản phẩm của học sinh lớp 1 sau tiết học
Như chúng ta đã biết, giáo dục Mĩ thuật không chỉ kích thích tính tư duy sáng tạo của học sinh mà nó còn có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành, phát triển nhân cách và các năng lực xã hội khác cho các em.
Ngày 26/12/2018 Bộ trưởng bộ giáo dục và đào tạo kí thông tư số 32/2018 - BGDĐT ban hành chương trình giáo dục phổ thông,bao gồm chương trình tổng thể cùng 27 chương trình môn học ,trong đó có chương trình môn Mĩ thuật
Đến năm học 2018- 2019 học sinh lớp 1 tiếp tục được trải nghiệm bộ sách cánh diều do giáo sư Phạm Văn Tuyến và Nguyễn thị Đông làm chủ biên
Điểm nổi bật của phương pháp dạy học này là giáo viên có thể chủ động theo từng nội dung tiết dạy mà kết hợp nhiều kỹ thuật trong một bài dạy. Nội dung chương trình giáo dục Mĩ thuật theo phương pháp mới không theo trình tự các bài như chương trình hiện hành, mà giáo viên căn cứ vào đó để xây dựng các chủ đề cho phù hợp.
Môn Mĩ thuật trong chương trình lớp 1 tập trung vào một số thể loại mĩ thuật thuộc 2 mạch nội dung Mĩ thuật tạo hình và Mĩ thuật ứng dụng,trong đó nền tảng kiến thúc cơ bản dựa trên tiếp cận và làm quen một số nguyên lí tạo hình ,thông qua kết hợp với các hoạt động thực hành thảo luận dựa trên định hướng những chủ đề gắn với đời sống thực tiễn.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp lưu giữ sản phẩm của học sinh lớp 1 sau tiết học

ộng. - GV minh họa giới thiệu cách sử dụng một số loại màu vẽ thông dụng để HS hiểu Ví dụ: Chủ đề 2 : Chơi với chấm tôi đã lên kế hoạch thực hiện các nội dung trong 2 tiết học như sau: + Tiết 1: GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu các chấm ,chấm có kích thước bằng nhau ,chấm có kích thước khác nhau,chấm có mầu sắc khác nhau,chấm có mầu sắc khác nhau. (HS nộp bài GV thu lại cất giữ vào ô đồ dùng của lớp ) + Tiết 2: Học sinh tiếp tục sử dụng các kiến thức đã học về chấm để tạo thành những sản phẩm với nhiều chất liệu khác nhau Ở đây, tôi sắp xếp, chia các nội dung học trong 2 tiết như trên mà không quá phụ thuộc vào sách giáo khoa. Trong quá trình hướng dẫn học sinh thực hành, tôi gợi ý hướng các em đến các nguyên liệu tự nhiễn sẵn có như giấy bìa ,báo tạp chí ,đất nặn ,giấy màu Tùy vào mục đích yêu cầu của mỗi tiết học mà giáo viên có thể chia lớp thành các nhóm .Sau khi có sự chuẩn bị kĩ về đồ dùng học tập của học sinh hầu như các con đều có những sản phẩm đẹp * Tháng 11 Chủ đề 3 :Sự thú vị của đường nét. - Trong tháng này tôi gủi thông báo ngay từ đầu tháng các con chuẩn bị giấy mầu ,giây thừng ,hoặc dây len ,kéo ,keo dán cất vào túi đồ dùng môn Mĩ thuật. Với những sản phẩm này các con mang về sẽ khó bảo quản được sự gắn kết giữa các chất liệu nên tôi làm những chiếc túi từ giấy báo và thu sản phẩm của các con cất giũ lại tủ trong phòng Mĩ thuật.Sau khi học xong chủ đề này tôi trả sản phẩm cho học sinh ,nhờ làm vậy mà các con đã có những sản phẩm đẹp mang về lưu giũ và trang trí góc học tập Tháng 12 chủ đề 4: Sáng tạo với chấm và nét . Tháng 2 chủ đề 5 :Sáng tạo với các hình cơ bản , lá cây . Tháng 4 chủ đề : Trường học yêu thương . Những chủ đề này các con sẽ chuẩn bị đĩa giấy và cốc giấy ,lá cây và vỏ hộp đây là những chủ đề cần đến những chất liệu khó kiếm hơn nên tôi thông báo trước để các con có thời gian tìm kiếm , chính vì vậy sau khi tiết học về các chất liệu kết thúc tôi cho các con trưng bầy sản phẩm theo lớp và bầy xung quanh phòng học ,nhằm mục đích các con được quan sát ,học tập sản phẩm của mình của bạn . - Với cách này tôi thấy các con rất hứng thú không những các con được học hỏi sản phẩm của các bạn trong lớp mình mà còn được quan sát những sản phẩm lớp bạn Trước khi học từng chủ đề này tôi thông báo trước một tuần để các con có thời gian sưu tầm, chuẩn bị đồ dùng, vật liệu để học tập, sáng tạo. Chủ động thực hiện nhiệm vụ của bản thân, của nhóm.Biết chọn lựa tìm dụng cụ, vật liệu, giấy màu, hoạ phẩm để thực hành tạo nên sản phẩm. * Tháng 4 chủ đề : Trường học yêu thương . Học sinh: SGK Mĩ thuật 1, Vở thực hành mĩ thuật 1; các vật liệu, công cụ,... như mục Chuẩn bị SGK và GV đã hướng dẫn ở bài học trước, đặc biệt các vật liệu đặc thù cùa địa phương. Bài học góp phần bồi dưỡng ở HS các phẩm chất như: đức tính chăm chỉ, tiết kiệm, có trách nhiệm với nhiệm vụ học tập; kính trọng thầy cô, yêu thương bạn bè,... thông qua một số biểu hiện và hoạt động chủ yếu sau.Yêu trường, lớp, thân thiện với bạn bè, quý mến, tôn trọng thầy cô.Tích cực tham gia hoạt động học tập, sáng tạo sản phẩm.Biết sưu tầm một số đồ vật đã qua sử dụng để tạo thành mô hình ngôi trường; giữ vệ sinh trường lớp và môi trường xung quanh ,cùng bạn tạo được mô hình ngôi trường bằng vật liệu, công cụ, hoạ phẩm sẵn có. Thể hiện khả năng phân chia tỉ lệ các chi tiết cấu trúc ở mô hình ngôi trường. - Chủ đề này sẽ học trong 3 tiết để lưu giũ được các sản phẩm của các con qua 2 tiết học trước tôi cho các lớp trưng bầy xung quanh lớp học , Vì là hS lớp 1 nên tôi cho các con sử dụng các vỏ hộp bánh kẹo mềm dễ tạo hình cắt ghép sau đó cho các con lắp ghép tạo thành ngôi trường lớn -Với cách làm như vậy tôi đã lưu giữ được sản phẩm của các con để học những tiết sau . Nhờ có sự chuẩn bị kĩ đồ dùng học tập và cách lưu giũ phù hợp trong từng chủ đề mà tạo không khí học tập rất sôi nổi , khởi động cho một tiết học mới vừa giúp các em hình thành thói quen chuẩn bị các đồ dùng học tập của môn Mĩ thuật từ đó các em ý thức giữ gìn và trân trọng những sản phẩm do mình làm ra và có thể tự chuẩn bị đồ dùng học tập trước khi đến lớp. Học sinh sẽ dần biết cách tự chủ, tự quản và tự phục vụ .Kích thích ham muốn vẽ tranh của các em, dần dần các em sẽ mạnh dạn hơn và là người chủ động trong học tập. 3.2 Giáo viên kết hợp với giáo viên chủ nhiệm và trưởng ban phụ huynh lớp chuẩn bị những thiết bị lưu giữ các sản phẩm sau các tiết học - Tôi bàn bạc với giáo viên chủ nhiệm kết hợp với ban phụ huynh chuẩn bị cho lớp một số rổ nhựa và các đồ dùng học tập để các con có thể dùng xuyên suốt một chủ đề ,tránh được trường hợp phụ huynh phải đi mua nhiều lần - Sau khi mỗi tiết học kết thúc GV thu lại sản phẩm của các con rồi cất tủ cuối lớp học ,để không bị nhầm lẫn các con có thể ghi tên theo số thứ tự trong danh sách lớp - Với cách làm như vậy tôi đã lưu giũ được sản phẩm được sáng tạo từ đất và vật liệu tái chế. 3.3 Giáo viên hướng dẫn học sinh ứng dụng các sản phẩm sáng tạo từ các vật tìm được để trang trí cho cuộc sống nhằm nâng cao tính giáo dục thẩm mĩ. Bộ sách Cánh Diều đề cao tính sáng tạo trong dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới, không gò bó giúp học sinh: Học tập Mĩ thuật sôi nổi, vui tươi gây hứng thú cho học sinh. Chính vì vậy mà giáo viên cần phải thường xuyên cho học sinh sử dụng các đồ vật tái chế, tạo sản phẩm để trang trí cho góc học tập, lớp học sẽ càng phát huy được hiệu quả giáo dục Mĩ thuật. Bên cạnh đó giáo viên cũng cần đầu tư thời thời gian tạo thêm nhiều sản phẩm mẫu trưng bày ở góc thư viện để khơi gợi sự tìm tòi, hứng thú cho học sinh, sử dụng các sản phẩm của học sinh trang trí tại nhà trường, tạo cảnh quan sư phạm và giáo dục thẩm mĩ cho học sinh. Các sản phẩm được lưu giũ ứng dụng trang trí góc học tập ,thư viện 3.4. Giáo viên cần phải nâng cao nhận thức của PHHS và HS về tầm quan trọng của giáo dục Mĩ thuật theo định hướng phát triển năng lực - Ngay từ đầu năm học, tôi đã kết hợp với GVCN để tuyên truyền tới học sinh và PHHS về lợi ích của việc học môn Mĩ thuật. Đó không phải là môn học phụ như chúng ta vẫn nghĩ. Học Mĩ thuật mục đích không phải là đào tạo các em trở thành họa sĩ mà là giúp các em có các kĩ năng vận động, sử dụng khéo léo đồ dùng học tập. Nó còn giúp các em phát triển ngôn ngữ, rèn luyện kĩ năng quan sát, óc sáng tạo, có ý thức văn hóa, ý thức đánh giá, có cách cảm nhận đa dạng hơn về cuộc sống xung quanh và đặc biệt là còn giúp các em học tốt hơn những môn học khác. - Việc chuẩn bị đầy đủ các đồ dùng học tập nó mang tính quyết định cho một tiết học Mĩ thuật tại trường. Học sinh sẽ không thể hoàn thiện sản phẩm cá nhân, sản phẩm nhóm, sản phẩm vận dụng sáng tạo nếu như các em không có đủ đồ dùng. . Cũng nhờ vậy mà có khá nhiều PHHS đã rất quan tâm, mua đầy đủ đồ dùng học tập môn Mĩ thuật cho con. Sự kết hợp giữa PHHS và giáo viên có vai trò rất là quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển năng lực tự học và tự chủ của học sinh lớp 1. Một lứa tuổi còn rất nhiều bỡ ngỡ . 3.5. Giáo viên nhìn nhận môn Mĩ thuật 1 sách Cánh diều sau khi áp dụng các giải pháp. - Ngoài việc giáo viên cần nắm chắc các tiêu chí nhận xét đánh giá môn học của từng yêu cầu bài, chủ đề theo đúng thông tư 27 thì người giáo viên cần có sự tế nhị khi nhận xét, đánh giá. - Ở độ tuổi lớp 1 tâm lý các em thường dễ bị tổn thương bởi lời nói, hay sự kì thị của bạn bè. Vì vậy trong quá trình nhận xét sản phẩm của học sinh người giáo viên phải thật khéo léo, luôn vui vẻ, khích lệ và động viên các em cần cố gắng thêm một chút nữa để bài vẽ của mình đẹp hơn. Giáo viên phải thường xuyên trao đổi với các em những khó khăn còn vướng mắc và gợi mở để giúp các em có thể tự giải quyết vấn đề. Đối với các em học sinh bị khuyết tật, bị hạn chế về ngôn ngữ thì giáo viên có thể gợi ý các em giao tiếp bằng đường nét, màu sắc nhằm kích thích tính tư duy sáng tạo, ham muốn vẽ tranh của các em, dần dần các em sẽ mạnh dạn hơn và là người chủ động trong giao tiếp. - Giáo viên phải nắm bắt được thế mạnh của học sinh để gợi ý các em phân công nhiệm vụ cho phù hợp, tránh trường hợp bạn vẽ đẹp thì tích cực trong mọi hoạt động, bạn vẽ chưa tốt lại tự ti không dám thể hiện. Giáo viên cần giáo dục học sinh không được kì thị bạn hay chê bai bạn vẽ không đẹp hoặc không chấp nhận bạn chung nhóm với mình. Đặc biệt giáo viên cần lưu ý các nhóm phải đoàn kết, biết giúp đỡ các bạn, có thể chia sẻ đồ dùng học tập với nhau để cùng nhau hoàn thành tốt sản phẩm. Qua mỗi tiết học các em sẽ dần tự giác hơn trong mọi hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm, dần hình thành và phát triển năng lực giao tiếp và hợp tác. Đây là một năng lực rất quan trọng trong môn Mĩ thuật, đồng thời cũng hình thành và phát triển cho các em phẩm chất nhân ái, trung thực và trách nhiệm. - Giáo viên cần kết hợp nhịp nhàng giữa các hoạt động dạy học và vui chơi để gây hứng thú học tập cho học sinh. Mĩ thuật là một môn học mang tính tư duy sáng tạo đòi hỏi sự nhạy bén của mọi giác quan để giúp học sinh cảm thụ cái đẹp, lĩnh hội cái đẹp và sáng tạo ra cái đẹp nhưng lại không mang nhiều áp lực đến cho học sinh như những môn học khác. Tiết học Mĩ thuật cũng góp phần giúp các em giảm bớt sự căng thẳng, mệt mỏi sau các tiết học văn hóa. Tuy nhiên để bầu không khí lớp học luôn sôi nổi giáo viên có thể lồng ghép trò chơi vào các hoạt động giáo dục như: kiểm tra đồ dùng học tập, giới thiệu bài, hoạt động quan sát, tìm hiểu hay củng cố lại những kiến thức đã học. Điều đó không những chỉ giúp cho các em học sinh ghi nhớ lâu hơn mà còn làm cho bầu không khí của lớp học luôn sôi nổi, luôn mới mẻ, các em thêm yêu thích môn học và luôn hứng khởi mong chờ từng tiết học, từng chủ đề mới. Mục đích là vừa tạo không khí học tập sôi nổi, khởi động cho một tiết học mới vừa giúp các em hình thành thói quen chuẩn bị các đồ dùng học tập của môn Mĩ thuật từ đó các em có thể tự chuẩn bị đồ dùng học tập trước khi đến lớp. Học sinh sẽ dần biết cách tự chủ, tự quản và tự phục vụ .Kích thích ham muốn vẽ tranh của các em, dần dần các em sẽ mạnh dạn hơn và là người chủ động trong giao tiếp. 4. Hiệu quả sáng kiến. Qua quá trình áp dụng “ Sáng kiến kinh nghiệm lưu giũ sản phẩm của HS lớp 1 “thì tôi thấy: - Các em học sinh đã mạnh dạn hơn, hứng thú hơn trong giờ học Mĩ thuật Học sinh có nhiều sản phẩm để trưng bày ở lớp học, trang trí ở góc học tập, vận dụng sáng tạo trang trí đồ chơi, các đồ dùng học tập và đồ dùng trong gia đình. - Kết quả khảo sát chất lượng cuối kì I cũng thay đổi rõ rệt. Cụ thể như sau: Bảng kết quả đánh giá học sinh cuối kì I Lớp Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành Số lượng % Số lượng % Số lượng % 1A 22 47,8 23 50 1 2,1 1B 19 46,3 20 48,7 2 4,8 1C 20 46,5 22 47,8 1 2,3 1D 18 39,1 27 39,1 1 2,3 1E 19 38 31 62 0 0 1G 20 44,4 25 55,5 0 0 PHẦN C: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận. Từ kết quả thu được như trên tôi thấy đặc thù của môn Mĩ thuật là thường có 2,3 tiết trong 1 chủ đề và để dạy tốt phân môn mĩ thuật , đầu tiên phải luôn luôn trau dồi kiến thức, bồi dưỡng thường xuyên về chuyên môn nghiệp vụ, thăm lớp dự giờ, chắt lọc học tập những cái hay của bạn bè đồng nghiệp. Để dạy học sinh có ý thức lưu giũ ,trân trọng các sản phẩm làm nền tảng ở các tiết học sau. Tôi mạnh dạn rút ra một số kinh nghiệm sau: - Nhắc nhở thường xuyên học sinh khi kết thúc tiết học phải có thói quen cất giữ sản phẩm của mình theo sự hướng dẫn của cô giáo. - Giáo viên phải yêu nghề mến trẻ,tâm huyết với nghề, chịu khó tìm tòi những phương pháp giảng dạy có hiệu quả. Không ngừng học hỏi và rèn luyện để nâng cao trình độ chuyên môn. - Kết hợp nhiều phương pháp dạy học sao cho linh hoạt và nhịp nhàng, tạo không khí vui tươi, gây hứng thú, thúc đẩy sự cầu tiến của học sinh trong mỗi tiết học. - Giáo viên luôn luôn quan tâm đến từng đối tượng học sinh để phát hiện và bồi dưỡng, phát triển năng khiếu cho các em. Phải động viên, khen thưởng kịp thời học sinh, dù các em có tiến bộ rất nhỏ. Có kế hoạch bồi dưỡng những đối tượng học sinh thực sự có năng khiếu - Tăng cường sử dụng các phương tiện dạy học, ứng dụng triệt để công nghệ thông tin vào trong tiết dạy để các em được tiếp cận và cập nhật với công nghệ thông tin, nhằm cuốn hút các em vào các hoạt động trong giờ học. - Để nâng cao khả năng và phát huy tính tích cực học tập của học sinh, giáo viên không chỉ coi sách giáo viên và sách giáo khoa là cẩm nang trong dạy học mà giáo viên phải nghiên cứu sưu tầm nhiều tài liệu, sách báo tham khảo, học hỏi giáo viên giỏi, trau dồi kinh nghiệm tổ chức cho học sinh học tập bằng chính các hoạt động của học sinh Có như thế việc đổi mới phương pháp dạy học mới đạt kết quả cao. 2. Khuyến nghị Giáo dục Mĩ thuật ở cấp tiểu học là giúp học sinh bước đầu hình thành, phát triển năng lực Mĩ thuật thông qua các hoạt động trải nghiệm, góp phần hình thành các phẩm chất yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm. Chính vì vậy mà việc vận dụng “ Một số giải pháp lưu giũ sản phẩm của học sinh lớp 1” sẽ giúp giáo viên chủ động hơn trong các tiết dạy và tổ chức lớp học một cách linh hoạt, sáng tạo, tạo cảm giác hứng thú, yêu thích môn học đối với các em học sinh lớp 1. Đó là nền tảng để các em học tốt môn Mĩ thuật ở các lớp, các cấp tiếp theo. Tuy nhiên để nâng cao chất lượng giảng dạy môn Mĩ thuật ở cấp tiểu học thì bản thân tôi cũng có một số kiến nghị đối với cấp trên để có điều kiện dạy- học tốt hơn. Đó là: - Về chuyên môn: đề nghị các cấp trên tạo điều kiện cho giáo viên được tổ chức dạy học môn Mĩ thuật khối 4,5 theo 1 chủ đề/2 tiết để đạt hiệu quả giáo dục cao hơn. Trên đây là báo cáo về Sáng kiến kinh nghệm “ Một số giải pháp lưu giũ sản phẩm của học sinh lớp 1”. Rất mong nhận được sự quan tâm, góp ý của các cấp lãnh đạo để biện pháp của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Hà Nội ngày 20 tháng 4 năm 2023 Người viết Trần Thị Hồng Huệ Tài liệu tham khảo 1. Đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học - NXB giáo dục 2. Mĩ thuật và phương pháp dạy học ở Tiểu học - NXB giáo dục 3. Dạy Mĩ thuật (bộ môn nghệ thuật) - Sở giáo dục 4. Tài liệu bồi dưỡng giáo viên - NXB giáo dục 2002 5. Hỏi đáp về Dạy học môn Mĩ thuật các lớp 1, 2, 3,4 - NXB giáo dục 6. Sách Nghệ thuật 1 (Sách giáo viên) - NXB giáo dục 7. Vở tập vẽ 1 - NXB giáo dục 8. Sách giáo khoa lớp 1 - NXB giáo dục
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_giai_phap_luu_giu_san_pham_cua.doc
1. Bìa sáng kiến.doc
2. đơn skkn.docx
3. PHIẾU NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ SKKN.docx